Linux, açık kaynaklı bir işletim sistemi olarak bilinir ve hem işyerinde hem de evde yaygın olarak kullanılmaktadır. Linux kullanıcıları, işletim sisteminin güçlü ve özelleştirilebilir doğası nedeniyle, birçok farklı işlemi gerçekleştirebilen birçok farklı araç ve komut kullanabilirler.

Bu makalede, Linux terminalinde kullanılan temel komutları ele alacağız ve bunların nasıl kullanılacağına dair örnekler vereceğiz. Ayrıca, komutları nasıl bir arada kullanabileceğinizi, Linux dosya sistemini nasıl keşfedebileceğinizi ve farklı dosya türleriyle nasıl çalışabileceğinizi de öğreneceksiniz.

1. Temel Komutlar

Linux terminalinde kullanılan temel komutlar şunlardır:

• ls : Dizin içindeki dosya ve klasörleri listeler
• cd : Dizinler arasında gezinmenizi sağlar
• mkdir : Yeni bir klasör oluşturur
• touch : Yeni bir dosya oluşturur
• cp : Bir dosyayı veya klasörü kopyalar
• mv : Bir dosyayı veya klasörü taşır
• rm : Bir dosyayı veya klasörü siler
• cat : Dosyanın içeriğini görüntüler
• grep : Dosya içinde belirli bir kelimeyi arar
• sudo : Root izinleriyle bir komut çalıştırır

Bu komutların bazılarına bir örnek verelim. Örneğin, ls komutu, bulunduğunuz dizindeki dosya ve klasörlerin listesini görüntüler:

cd komutu, farklı dizinlere geçmenizi sağlar. Örneğin, bir dizinden başka bir dizine geçmek için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:

mkdir komutu, yeni bir klasör oluşturmanıza izin verir. Aşağıdaki örnek, “yeni_klasor” adlı yeni bir klasör oluşturur:

touch komutu, yeni bir dosya oluşturmanıza izin verir. Aşağıdaki örnek, “yeni_dosya.txt” adlı bir dosya oluşturur:

cp komutu, bir dosyayı veya klasörü kopyalamanıza izin verir. Aşağıdaki örnek, “eski_dosya.txt” dosyasını “yeni_dosya.txt” dosyasına kopyalar:

mv komutu, bir dosyayı veya klasörü taşımanıza veya yeniden adlandırmanıza izin verir. Aşağıdaki örnek, “eski_dosya.txt” dosyasını “yeni_klasor” klasörüne taşır:

rm komutu, bir dosyayı veya klasörü silmenizi sağlar. Aşağıdaki örnek, “eski_dosya.txt” dosyasını siler:

cat komutu, dosyanın içeriğini görüntüler. Aşağıdaki örnek, “dosya.txt” dosyasının içeriğini görüntüler:

grep komutu, dosya içinde belirli bir kelimeyi aramanıza izin verir. Aşağıdaki örnek, “dosya.txt” dosyasında “kelime” kelimesini arar:

sudo komutu, root kullanıcı izinleriyle bir komut çalıştırmanızı sağlar. Örneğin, aşağıdaki komut, “update” komutunu root kullanıcı izinleriyle çalıştırır:

2. Komutları Bir Arada Kullanma

Linux terminalinde, birden fazla komutu bir arada kullanabilirsiniz. Bunları bir arada kullanarak, farklı işlemler gerçekleştirebilirsiniz.

Örneğin, aşağıdaki komut, “yeni_klasor” klasörüne girer ve “yeni_dosya.txt” dosyasını oluşturur:

Burada, && operatörü, ilk komutun başarılı olması durumunda ikinci komutu çalıştırır.

3. Dosya Sistemi Keşfi

Linux terminalinde, dosya sistemiyle ilgili birçok komut vardır. Bunlar arasında pwd, ls, cd, mkdir, touch, cp, mv, rm, file ve du gibi komutlar bulunur.

pwd komutu, bulunduğunuz dizinin tam yolunu görüntüler. Örneğin, aşağıdaki komut, bulunduğunuz dizinin tam yolunu görüntüler:

ls komutu, dizindeki dosya ve klasörlerin listesini görüntüler. Örneğin, aşağıdaki komut, bulunduğunuz dizindeki dosya ve klasörleri listeler:

cd komutu, farklı dizinlere geçmenizi sağlar. Örneğin, aşağıdaki komut, “belgeler” klasörüne geçer:

mkdir komutu, yeni bir klasör oluşturmanıza izin verir. Aşağıdaki örnek, “yeni_klasor” adında yeni bir klasör oluşturur:

touch komutu, yeni bir dosya oluşturmanıza izin verir. Aşağıdaki örnek, “yeni_dosya.txt” adında yeni bir dosya oluşturur:

cp komutu, bir dosyayı veya klasörü başka bir yere kopyalamanıza izin verir. Aşağıdaki örnek, “eski_dosya.txt” dosyasını “yeni_klasor” klasörüne kopyalar:

mv komutu, bir dosyayı veya klasörü başka bir yere taşımanıza veya adlandırmanıza izin verir. Aşağıdaki örnek, “eski_dosya.txt” dosyasını “yeni_klasor” klasörüne taşır:

rm komutu, bir dosyayı veya klasörü silmenizi sağlar. Aşağıdaki örnek, “eski_dosya.txt” dosyasını siler:

file komutu, dosya türünü görüntüler. Örneğin, aşağıdaki komut, “dosya.txt” dosyasının türünü görüntüler:

du komutu, disk kullanımını görüntüler. Örneğin, aşağıdaki komut, “belgeler” klasörünün disk kullanımını görüntüler:

4. Yardım Almak

Linux terminalinde, herhangi bir komutla ilgili yardım alabilirsiniz. Genellikle, her komutun kendi yardım sayfası vardır.

Yardım sayfasını görüntülemek için, komut adını ve ardından “–help” parametresini kullanabilirsiniz. Örneğin, aşağıdaki komut, “ls” komutunun yardım sayfasını görüntüler:

5. Otomatik Tamamlama

Linux terminalinde, komutların otomatik tamamlama özelliği vardır. Bu özellik, bir komut yazarken TAB tuşuna basarak otomatik tamamlama yapmanızı sağlar.

Örneğin, “doc” kelimesini yazdığınızda, TAB tuşuna basarak “belgeler” kelimesini tamamlayabilirsiniz. Bu, yazma işlemi sırasında zaman kazandırır ve hataları azaltır.

Sonuç olarak, Linux terminali, işlemleri hızlı bir şekilde gerçekleştirmenize izin veren güçlü bir araçtır. Bu makalede, başlangıç seviyesindeki kullanıcılar için temel komutlar ve ipuçları hakkında bilgi verdik. Linux terminalini kullanarak daha fazla öğrenmek ve hızlı bir şekilde işlemler yapmak i%LS